Circulariteit in de genen
Bij ontvangst van een aanvraag voor een sloopproject is voor ons circulariteit de basisgedachte; de betreffende objecten vormen één grote bron van bruikbare bouwmaterialen. De gebouwen worden daar waar mogelijk gedemonteerd en de vrijkomende bouwdelen / bouwmaterialen worden elders weer ingezet.
Circulair slopen heet dat: een methode die steeds vaker wordt toegepast. Nieuwe termen als urban mining, materialen oogsten, materialenmakelaar, oogstkaarten, gebouweninventarisatie, bouwstofinventarisaties, gebouwen demontage etc. kenmerken de nieuwe manier van kijken in de slopersbranche.
De aanwezige materialen kunnen bij volgende bouwprojecten een alternatief bieden voor dure en schaarse grondstoffen. Daardoor is er een grote toekomst voor circulair slopen, alleen al omdat het fors bijdraagt aan reductie van CO2 uitstoot.
Toch is dit principe nog lang niet algemeen geaccepteerd; circulair slopen heeft ergens nog het imago dat het duurder zou zijn dan traditioneel slopen. Want het is arbeidsintensiever en alle bruikbare spullen moeten met zorg worden verwijderd. Toch hoeft dit niet per definitie tot hogere kosten te leiden.
Downcycle, recycle, upcycle
De overheid is qua beleid heel duidelijk; de maatschappij moet spaarzamer met grondstoffen omgaan en dus verschuiven van een lineaire economie naar de circulaire variant. De huidige perceptie is veelal dat middels recycling er invulling wordt gegeven aan dit beleid en daarmee de milieuschade gereduceerd wordt. Echter, uit onderzoek van het CBS blijkt dat we in Nederland ongeveer 80% van ons afval recyclen en slechts 8% van het materiaal daarbij ook werkelijk een nieuwe toepassing krijgt.
Containerbegrippen ‘recycling’ en ‘hergebruik’
De begrippen ‘recycling’ en ‘hergebruik’ worden door ons nader gedefinieerd door onderscheid te maken; als voorbeeld kunnen we het in grote hoeveelheden vrijkomende constructiehout van sloopprojecten hanteren:
Downcycling
Als vrijkomend bouwhout tot biomassa wordt gereduceerd, betekent dit dat het in de economie terugkeert als groene energie. Daarmee is het echter eenmalig van karakter en is de waarde ervan voor de maatschappij laag ; we noemen dit downcycling.
Recycling
Er kan qua waarde voor de economie al een grote stap gemaakt worden als het vrijkomende constructiehout weer opnieuw als bouwhout kan worden ingezet, in dit geval bijvoorbeeld voor de bouw van een nieuwe bouwconstructie waar het gewonnen hout in dezelfde klasse weer kan worden toegepast. Wet- en regelgeving moeten hier zodanig aangepast worden dat bijvoorbeeld sloophout ook als FSC-gecertificeerd zal worden aangemerkt.
Upcycling
Indien het vrijkomende constructiehout (dat vaak een hogere dichtheid en kwaliteit kent dan de huidig leverbare variant) door kan worden toegepast voor vervaardiging van nieuwe meubels, wandbekledingen, vloeren of andere interieurvoorzieningen, krijgt de bouwstof een hogere waarde en is er dus sprake van upcycling. Hierdoor kunnen ‘sloop’kosten aanzienlijk afnemen en is er ruimte voor een business model waarbij de grondstof het waard is om aanvullende bewerkingen op uit te voeren. Dergelijke bewerkingsprocessen leveren in de praktijk ook vaak nog eens een aanvullend sociaal rendement op doordat er werkgelegenheid op vele niveaus gecreëerd kan worden.
Doelstelling ‘Anders gaan denken’
Ons circulair denken moet er toe gaan leiden dat onze opdrachtgevers en partners uit zullen gaan van waarden en niet meer van kosten. Het ‘denken in grondstoffen’ moet in de plaats gaan komen van het ‘denken in afval’. Daarbij moeten dan bijvoorbeeld de industrie en het publiek deze nieuwe manier van denken eigen gaan maken.
We zetten er op in om dat proces te stimuleren en te versnellen door actief te laten zien hoe dat in de praktijk door ons wordt toegepast; hergebruiken is altijd beter dan verwerking als afval.
Social return
Voor ons is een circulaire economie ook meteen een inclusieve economie, waarbij ook menselijk kapitaal op waarde ingeschat wordt, een samenleving waarin iedereen participeert naar vermogen. Daar waar mogelijk werken wij samen met sociale partners om mensen in te zetten met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt.
